Vervoer gevaarlijke stoffen

FAQ - Vervoer van gevaarlijke producten

Wat zegt de wet over het vervoer van gevaarlijke producten?

Vervoer per schip, per spoor, over de weg of met het vliegtuig: voor elk type transport bestaat een specifieke regelgeving. Elk transportmiddel stelt immers zijn specifieke vereisten en heeft dus zijn eigen richtlijnen. In Europa zijn de bepalingen voor het vervoer van gevaarlijke producten over de weg vastgelegd in het ADR-akkoord (Accord européen relatif au transport international des marchandises dangereuses par route of European agreement concerning the international carriage of dangerous goods by road).

Wat valt er onder de ADR-regelgeving?

Alle wegtransportmiddelen (vrachtwagens, tankwagens, bestelwagens, bedrijfsvoertuigen …) zijn onderhevig aan deze wetgeving zodra ze gevaarlijke producten aan boord hebben. Als er producten vervoerd worden die omschreven staan in de wetgeving over gevaarlijke producten, dan moeten die producten kenbaar gemaakt worden met een oranje bord vooraan en achteraan het voertuig. De aanduiding bestaat uit een nummer dat de aard van het gevaar aanduidt en het stofidentificatienummer (of UN-nummer) van het product. De oranje ADR-signalering voor vrachtwagens en ADR-etiketten -en gevaarsymbolen duidt dus duidelijk de aard van het product aan en de gevaren die met het product gepaard kunnen gaan.

Wat is een UN-nummer?

Zoals de verschillende regelgevingen voorschrijven, bestaat er voor elke soort gevaarlijke producten een stofidentificatienummer bestaande uit vier cijfers. Elk van deze nummers verwijst naar een set regels die omschrijven hoe met het product om te gaan op het vlak van etikettering, transport of gevaarsaanduiding. De regels over de distributie en het vervoer van gevaarlijke producten zijn per product en nummer tot in de kleinste details gestipuleerd.

Hoe ziet de classificatie van gevaarlijke producten eruit?

Hieronder vindt u een classificatie van gevaarlijke producten:

• klasse 1: ontplofbare stoffen en voorwerpen, bv. dynamiet


• klasse 2: gassen, bv. stikstof


• klasse 3: brandbare vloeistoffen, bv. benzine


• klasse 4.1: brandbare vaste stoffen, bv. zwavel


• klasse 4.2: voor zelfontbranding vatbare stoffen, bv. metalen, alkylen


• klasse 4.3: stoffen die in contact met water brandbare gassen ontwikkelen, bv.poederaluminium


• klasse 5.1: oxiderende stoffen, bv. chloraten


• klasse 5.2: organische peroxides, v. zinkperoxide


• klasse 6.1: giftige stoffen, bv. pesticiden


• klasse 6.2: infectueuze (besmettelijke) stoffen, bv. ziekenhuisafval


• klasse 7: radioactieve stoffen, bv. uranium


• klasse 8: bijtende stoffen, bv. soda


• klasse 9: diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen, bv. asbest

Hoe kunt u gevaarlijke producten volledig volgens de regels vervoeren?

In de meeste gevallen houdt de doorvoer van gevaarlijke stoffen van punt A naar punt B verschillende vervoersmethodes in. We spreken dan van de transportketen. De regels veranderen telkens als er naar een ander transportmiddel overgeschakeld wordt. Het is belangrijk om al deze verschillende reglementeringen in acht te nemen zodat er geen problemen ontstaan wanneer een ander vervoersmethode aan bod komt. Afhankelijk van het product dat vervoerd wordt, is een andere passende verpakking verplicht. Ook elk type vervoersmiddel vraagt zijn eigen transportdocument dat de gevaarlijke producten moet vergezellen tijdens de hele vervoersroute. Bij elke vorm van wegtransport is het verplicht om aan de chauffeur de nodige veiligheidsvoorschriften duidelijk kenbaar te maken.
Om als transporteur aan alle regels te voldoen, moet u uw voertuig ook gepast uitrusten:

• voor het vervoer van colli met gevaarlijke goederen: een leeg oranje bord vooraan en achteraan, voor het transport in bulk (tankwagens, kipwagens ...), alsook een bord gevaarlijke stoffen achteraan en op de zijkanten.


• voor het vervoer van goederen tegen hoge temperatuur: hier moet achteraan het voertuig een bijkomend bord aangebracht worden met de afbeelding van een thermometer. Als de producten ook nog eens als gevaarlijk voor het milieu gecatalogeerd staan, moet er achteraan en opzij ook nog een bord bijgeplaatst worden met de afbeelding van een dode boom en vis, een internationaal herkenbaar symbool binnen de transportwereld.

Om het transport van gevaarlijke producten in alle veiligheid te laten verlopen, raden we aan om ook andere hulpaccessoires in de voertuigen te hebben, zoals spoelvloeistoffen, absorptiemiddelen, vuilniszakken of veiligheidshandschoenen. Al die benodigdheden vindt u in het ADR-gamma van Seton.

Aan welke normen moet de signalisatie voor transport van gevaarlijke goederen voldoen?

Een etiket op een pakket moet een afmeting hebben van minstens 10 bij 10 cm. In sommige gevallen, bijvoorbeeld als het pakket an sich al kleiner is, is het onmogelijk om zo een ticket aan te brengen. Dan is het wel toegelaten om voor een etiket van een kleinere afmeting te kiezen. De signalisatie op een wegvervoersmiddel moet minimaal 25 bij 25 cm groot zijn. In de praktijk hebben de signalisatiemiddelen een afmeting van 30 bij 30 cm. Afhankelijk van de aard van de vervoerde goederen is het nodig om meerdere waarschuwingsmarkeringen voor gevaarlijke producten aan te brengen. Die moeten de passende informatie of symbolen dragen zoals die reglementair wordt bepaald voor het desbetreffende product.
Voor goederen van klasse 1, 2 en 7 via wegtransport is het nodig dat het UN-nummer duidelijk zichtbaar is op het collo. Voor de andere klassen moet ook de officiële vervoersnaam eraan toegevoegd worden. Voertuigen met een container van meer dan 450 liter moeten aan weerszijden voorzien zijn van de nodige labels.
Bij transport over zee moeten zowel het UN-nummer als de officiële vervoersnaam duidelijk zichtbaar zijn aangebracht. Dat geldt voor alle klassen van producten, zonder uitzondering. De regelgeving schrijft voor dat de etiketten bestand moeten zijn tegen blootstelling aan zeewater over een periode van meer dan drie maanden. Daarom zijn ze vervaardigd uit vinyl (terwijl papieren stickers al volstaan voor wegtransport). Als de container een inhoud heeft van meer dan 450 liter, moeten ook hier weer etiketten aan weerszijden worden aangebracht.
Voor luchttransport is het verplicht om zowel het VN-nummer als de officiële vervoersnaam te afficheren in het Engels voor alle klassen zonder uitzondering. Overigens moet ook het label voor goedkeuring voor luchttransport duidelijk zichtbaar aangebracht zijn in de buurt van het stofidentificatienummer. Het pictogram daarvan bestaat uit een vliegtuig met een cirkel errond.

Andere interessante producten voor het vervoer van gevaarlijke producten

Als er zich lekken of ongevallen voordoen met chemische stoffen, is het aan te raden om meteen tussen te komen met behulp van absorptiemiddelen voor chemische producten en gevaarlijke stoffen en daarbij zeker de passende persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) te gebruiken. Denk er ook aan om uw voertuigen en transportmiddelen te beschermen met behulp van zegellood en verzegelingen.